Şaka Yapmak Bir Beceridir

Gülmek için en iyi ilaçtır derler, bu konuda haksız da değiller: Gülmek immun sisteminizi güçlendirirken, motivasyonunuzu arttırır, iyileştirir, fiziksel veya psikolojik acının etkisini hafifletir, kabullenmeyi kolaylaştırır, öfkeyi azaltır. Eğer bizimki gibi, gülmenin insanın toplumsal ilişkilerdeki ağırlığını azalttığını düşünen toplumsal bir bakış açısından geliyorsanız, düzenli gülen bir insanın toplumca dışlandığını sanabilirsiniz. Ancak araştırmalar gösteriyor ki, gülen insanların toplumsal ilişkilerinin daha kuvvetli olduğunu, kişiler arası ilişkilerinde daha pozitif algılandığını ve paylaşılan iyi niyetli bir gülmenin ilişkileri büyüttüğünü dösteriyor.

Şaka; gülmeyi teşvik eden davranışlar, veya olgulara gülmeyi teşvik edecek şekilde yaklaşmak anlamına gelir. [Arapça “mzh” kökünden, şaka yapmak anlamında – Mizah]. Birçok insan şaka dolu bir yaklaşımın aslında doğuştan gelen bir özellik olduğunu kabul eder, bu nedenle kendilerinde bu özelliğin olmadığını veya az olduğunu düşünenler bu özelliğin avantajlarından faydalanmak yerine uzak dururlar. (Mizahın faydaları ile ilgili şu sayfada yer alan yazıyı okuyabilirsiniz: Mizah Etkisi: Komedi ve Kahkahanın Avantajları Nelerdir?)

Oysa şaka yapmak yada şaka perspektifi ile olgulara bakabilmek bir “beceri”dir. Bireyin kişilik yapısı, zekâsı, duygu boyutu gibi birçok faktörle ilişkili olan şaka becerisi, bilişsel ve duygusal anlamda her bireyin birbirinden farklı özelliklere sahip olmasından dolayı, her bireyde farklı oranlarda bulunur. Bir beceri olduğu için diğer her tür beceri gibi üzerinde özel olarak çalışarak geliştirilebilir.

Bu konuyu en belirgin hale getiren isimlerden birisi olan Andrew Tarvin‘in muhteşem TEDx konuşması bu konuda izleyebileceğiniz en iyi içeriklerden birisidir.

Şaka yapmanın öğrenilbilir ve geliştirilebilir bir beceri olması çok güzel, ben buna başka bir perspektiften yaklaşıyorum: Eğer şaka yapmak öğrencilebilen bir beceri ise, çevremizde gülmeyi tetiklemek ve insanları daha pozitif bir ilişkiler ağı içinde yaşamaya teşvik etmek için hepimiz bu beceriyi geliştirmeliyiz.

Kimsenin somurtkan, sürekli olayların olumsuz yanına bakan, gergin ve gerginlik içeren ilişkileri dayatan birisi olmak için sığınacak bir bahanesi yok artık. Herkes, az veya çok, çevrelerinde ve kendilerinde gülmeyi teşvik etmek, olaylara biraz daha pozitif bakabilmek için bu becerilerini geliştirmek zorundadır.